Share the story
Άρθρο από το Competitive Enterprise Institute

Όπως και οι περισσότερες εφηβικές τρέλες, το ενδιαφέρον της νεολαίας για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα φαινόταν κάποτε μια περαστική μόδα. Τα πρώτα χρόνια, το άτμισμα στις νεανικές ηλικίες εκτοξεύτηκε, αλλά μέχρι το 2016 είχε αρχίσει να σημειώνει καθοδική πορεία. Το 2017 οι έφηβοι παρέμεναν αδιάφοροι προς τα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Αλλά, την επόμενη χρονιά, κάτι ξαφνικά αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον τους. Το 2018 ο αριθμός των μαθητών γυμνασίου που άτμιζε αυξήθηκε κατά 78%. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της φετινής εθνικής έρευνας που κυκλοφόρησε αυτό το μήνα, ο αριθμός αυτός μόνο αυξήθηκε το 2019. Το ερώτημα είναι: τι ανανέωσε το ενδιαφέρον των εφήβων για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και τι μπορούν να κάνουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σχετικά με αυτό;
Οι υπέρμαχοι κατά του καπνίσματος κατηγορούν τις εταιρείες ηλεκτρονικών τσιγάρων για στόχευση των νέων με γεύσεις "φιλικές προς τα παιδιά" και λένε ότι περισσότεροι περιορισμοί και απαγορεύσεις θα περιορίσουν το άτμισμα στη νεολαία. Κάνουν λάθος και στα δυο σκέλη. Δεν ήταν οι κατασκευαστές ηλεκτρονικών τσιγάρων που έκαναν το άτμισμα ελκυστικό στους εφήβους: ήταν οι πολέμιοι του ατμίσματος.
Καθώς το εφηβικό ενδιαφέρον για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μειώθηκε γύρω στο 2015, οι ομάδες κατά του καπνού εντός και εκτός κυβέρνησης ξεκίνησαν έναν καταιγισμό εκστρατειών ενημέρωσης με στόχο τη νεολαία. Η πρόθεσή τους ήταν να αποθαρρύνουν τους νέους από τη χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων, αλλά οι διαφημίσεις έδειχναν νέους ανθρώπους να μεταφέρουν την ιδέα πως το άτμισμα είναι δημοφιλές, επαναστατικό και άνετο.
Μια διαφήμιση του 2015 από το Υπουργείο Δημόσιας Υγείας της Καλιφόρνιας (CDPH), έδειχνε οκτώ εικόνες νέων που ατμίζουν σε σποτ 30 δευτερολέπτων.
Μια διαφήμιση του 2016 από την CDPH έδειχνε εφήβους να ατμίζουν και ακολουθούσαν δηλώσεις όπως τα παιδιά που ατμίζουν “τείνουν να είναι πιο δημοφιλή”, ότι κάνουν “ωραία κόλπα” και “αν δεν ατμίζεις, είσαι παρίας”

Tο 2016, ένα σποτ από τον οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) με τίτλο “Don’t Get Hacked”, μιμείται το στυλ και την αίσθηση μιας ταινίας τρόμου, υπονοώντας ότι οι έφηβοι ατμιστές που δείχνει να κάνουν σκέϊτμπορντ, να παίζουν μπόουλινγκ και να τρώνε με φίλους εμπλέκονται με επικίνδυνη συμπεριφορά. Ένα βίντεο που μεταδόθηκε το 2018, βάζει εικόνες παιδιών με γλυκά πρόσωπα που τρώνε φράουλες και δημητριακά, να ανταγωνιστούν σε κάτι που προορίζεται να μοιάζει με ερασιτεχνικό βίντεο από ένα προφανώς ανήλικο αγόρι (πιθανώς ένας ηθοποιός που έχει προσληφθεί από το CDPH) που κάνει review σε ένα υγρό ηλεκτρονικού τσιγάρου με γεύση ντόνατς: “Είναι σαν ντόνατς και δημητριακά ... ούτε καίει, ούτε τίποτα, είναι τόσο καλό”.
Τα Κέντρα Ελέγχου Ασθενειών (CDC) διενήργησαν προειδοποιητικές διαφημίσεις ήδη από το 2015 που απεικονίζουν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ως επικίνδυνο προπύλαιο για το κάπνισμα στους νέους και ένα αναποτελεσματικό εργαλείο διακοπής του καπνίσματος. Το CDC συνεργάστηκε επίσης με τοπικά τμήματα υγείας για χρηματοδότηση ύποπτων διαφημίσεων.
Η οργάνωση Πρωτοβουλία για την Αλήθεια Truth Initiative χρησιμοποίησε μαριονέτες και διασημότητες του YouTube για να μιλήσουν στα παιδιά. Μια διαφήμιση παρουσίαζε ένα ράπερ να ατμίζει με μια συσκευή σαν το Juul κατά τη διάρκεια ηχογράφησης ενός τραγουδιού για το πόσο ενοχλητικό είναι να παραμένει στη συνήθεια του ατμίσματος. Σε μια άλλη, ιδιαιτέρως ντροπιαστική καταχώρηση που προοριζόταν να μοιάζει με ένα βίντεο κλιπ heavy metal τύπου GWAR, η οργάνωση επινοεί υποτιθέμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τα απορρίμματα ηλεκτρονικών τσιγάρων για να αποτρέψει τη νεολαία από το άτμισμα.
Το κοινό θέμα που διακατέχει αυτές τις διαφημίσεις και επαναλαμβάνεται σε αμέτρητους τίτλους των μέσων μαζικής ενημέρωσης είναι η ιδέα ότι όπως ανακοίνωσε ο Gottlieb το άτμισμα στην εφηβεία είναι μια επιδημία και ότι παρόλο που όλοι οι φίλοι τους μπορεί να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα, οι ίδιοι δεν πρέπει. Δεν χρειάζεστε πτυχίο παιδοψυχολογίας για να συνειδητοποιήσει κανείς ότι το μήνυμα ήταν καταδικασμένο να αποτύχει.
Οι ψυχολόγοι ονομάζουν αυτό το φαινόμενο “ψυχολογική αντίδραση” και είναι ιδιαίτερα ισχυρό στους εφήβους. Η τυχαία ενεργοποίηση της αντίστασης είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους καλοπροαίρετες εκστρατείες δημόσιας υγείας, όπως οι διαφημίσεις κατά του καπνίσματος και οι πολιτικές κατά του καπνίσματος, τα προγράμματα για την καταπολέμηση των ναρκωτικών, οι προειδοποιήσεις για κατανάλωση αλκοόλ με υπευθυνότητα όπως ακόμη και εκστρατείες κατά της απόρριψης σκουπιδιών, γυρίζουν μπούμερανγκ και προκαλούν περισσότερο κάπνισμα, περισσότερη χρήση ναρκωτικών, περισσότερη κατανάλωση αλκοόλ και περισσότερα σκουπίδια.
Αυτές οι πρωτοβουλίες εστίασαν στο μήνυμα που ήθελαν να στείλουν, όχι στο μήνυμα που μπορεί να λάβει ο κόσμος. Για παράδειγμα, η παρουσίαση μιας συμπεριφοράς ακόμη και με αρνητική χροιά μπορεί να φανεί ελκυστική ή κοινωνικά αποδεκτή. Το μάρκετινγκ ενάντια σε ένα προϊόν, όπως και οι διαφημίσεις για ένα προϊόν, αυξάνει την ευαισθητοποίηση για την ύπαρξή του, καθιστώντας πιο πιθανό να το δοκιμάσει κάποιος.
Ειδικές προειδοποιήσεις για το περιεχόμενο, για παράδειγμα, έχουν αποδειχθεί ότι πείθουν τους νέους, ενώ εκστρατείες κατά των ναρκωτικών, όπως η “Η Πρωτοβουλία μου για την καταπολέμηση των ναρκωτικών”, αύξησαν τη δηλωθείσα πρόθεση των νέων να καπνίζουν μαριχουάνα. Εάν ο στόχος είναι να αποθαρρυνθούν συμπεριφορές, το χειρότερο μήνυμα που θα μπορούσε να στείλει μια δημόσια υπηρεσία είναι ότι “όλοι το κάνουν”.
Ανάλυση των δεδομένων του 2018 έδειξε ότι, ενώ περισσότεροι μαθητές γυμνασίου ανέφεραν ότι είχαν ατμίσει μία φορά τον τελευταίο μήνα, για το μεγαλύτερο μέρος αυτών ήταν πειραματισμός σπάνια χρήση απίθανο να οδηγήσει σε εξάρτηση. Από εκείνους που ανέφεραν ότι άτμιζαν τακτικά (20 ή περισσότερες ημέρες τον τελευταίο μήνα), μόνο το μισό τοις εκατό δεν ήταν ήδη χρήστες καπνού. Αυτό σημαίνει ότι για περισσότερο από το 99 τοις εκατό των παιδιών γυμνασίου που άτμιζαν, ήταν πιθανό να απομακρυνθούν ακόμα περισσότερο από θανατηφόρες μορφές κατανάλωσης νικοτίνης.
Αλλά ακόμη και πριν αυτές οι πληροφορίες γίνουν διαθέσιμες στο κοινό, ο Scott Gottlieb (πρώην Επίτροπος του FDA) χαρακτήρισε το άτμισμα στην εφηβεία ως “επιδημία”. Μέρες αργότερα, ο FDA παρουσίασε την “Επιδημική Εκστρατεία” του συνοδευόμενη από ένα εμπορικό με τίτλο “Το άτμισμα είναι μια Επιδημία”. Από τότε, το μήνυμα ότι όλοι οι έφηβοι ατμίζουν, έχει επαναληφθεί σε δελτία τύπου, ειδησεογραφικά δελτία, και σε υλικό μάρκετινγκ που απευθύνεται σε εφήβους.
Η συνεχής τρομοκρατία έπεισε πολλούς και όπως είναι κατανοητό, "κάτι" έπρεπε να γίνει και οι νομοθέτες σε ολόκληρη τη χώρα ανασκουμπώθηκαν για να φανεί ότι είναι αυτοί που κάνουν αυτό το κάτι. Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019, δεκαοχτώ πολιτείες έχουν αυξήσει το ελάχιστο όριο ηλικίας για τις πωλήσεις καπνού στα 21 έτη. Το Σαν Φρανσίσκο απαγόρευσε όλες τις πωλήσεις ηλεκτρονικών τσιγάρων (αν και τα καύσιμα τσιγάρων παραμένουν πλήρως νόμιμα). Και δισεκατομμύρια δολάρια κυβερνητικά και ιδιωτικά έχουν διατεθεί για εκστρατείες μάρκετινγκ κατά του ατμίσματος που στοχεύουν τους εφήβους. Παρόλα αυτά το εφηβικό άτμισμα, έχει αυξηθεί.
Ενώ η Εθνική Έρευνα για τον Καπνό στους Νέους το 2019 δείχνει ότι το εφηβικό κάπνισμα εξακολούθησε να μειώνεται δραματικά και είναι τώρα χαμηλότερο από ποτέ, η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων τον περασμένο μήνα αυξήθηκε παράλληλα με τη συζήτηση περί “επιδημίας” του εφηβικού ατμίσματος. Αυτό έχει εξαναγκάσει όσους θεωρούν την οποιαδήποτε μορφή κατανάλωσης νικοτίνης ανήθικη, ακόμη και αν μπορεί να μετατοπίσει μια πιο θανατηφόρα έκδοση, να απαιτήσουν αυστηρότερους κανονισμούς, πλήρη απαγόρευση των προϊόντων και περισσότερη χρηματοδότηση για προγράμματα κατά του ατμίσματος. Αυτό που διαφεύγει σε αυτό τον πανικό ηθικής είναι ο λόγος για τον οποίο οι έφηβοι πειραματίζονται με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Τα στοιχεία από την έρευνα του 2019 παρέχουν μια πιθανή απάντηση. Όταν ρωτήθηκαν γιατί χρησιμοποιούσαν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, η πρώτη αιτία κατά κύριο λόγο που έδωσαν οι έφηβοι ήταν η περιέργεια. Δεν ήταν η Juul, η οποία και απομάκρυνε από τη λιανική όλες τις γεύσεις εκτός από τρεις και σταμάτησε την προώθηση από όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον περασμένο Νοέμβριο, αυτή που αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον των εφήβων. Ήταν οι υψηλά χρηματοδοτούμενοι πολέμιοι του ατμίσματος που έλεγαν επανειλημμένα στους έφηβους ότι όλοι γύρω τους ατμίζουν και έκαναν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα επαναστατικά και cool ξανά. Αν πρέπει κάποιον να κατηγορήσουμε για την πρόσφατη άνοδο του ατμίσματος στη νεολαία, είναι η βιομηχανία που αντιτίθεται στο άτμισμα.