Share the story
Δημοσίευση στο Nursery World
Υγεία & Τροφή - Σε μια ρουφηξιά!

Το 2008, ένα χρόνο μετά την απαγόρευση του καπνίσματος σε εσωτερικούς χώρους στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα χτύπησαν την αγορά. Μέχρι το 2019, σύμφωνα με έρευνα της YouGov, περισσότεροι από 3,6 εκατομμύρια ενήλικες στη Μεγάλη Βρετανία χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα ή το άτμισμα, συνολικά το 7,1 τοις εκατό του ενήλικου πληθυσμού. Ωστόσο, ως σχετικά καινούργια προϊόντα, υπάρχουν πολύ λίγα μακροπρόθεσμα στοιχεία για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και πολλοί άνθρωποι παραμένουν αβέβαιοι ως προς το εάν το άτμισμα μπορεί να δημιουργήσει κίνδυνο για τα παιδιά, ιδίως καθώς όλο και περισσότερες ιστορίες σχετικά με τους κινδύνους του τώρα κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα.
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, που ονομάζονται επίσης ατμιστικές συσκευές, είναι σχεδιασμένα για να εισπνέουν οι χρήστες νικοτίνη μέσω ατμού αντί για καπνό. Λειτουργούν με θέρμανση ενός διαλύματος το οποίο τυπικά περιέχει νικοτίνη, προπυλενογλυκόλη ή φυτική γλυκερίνη και αρωματικές ουσίες.
Σε αντίθεση με τα κανονικά τσιγάρα, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν περιέχουν ή δεν καίνε καπνό και δεν παράγουν πίσσα ή μονοξείδιο του άνθρακα, τα οποία ως γνωστό είναι επιβλαβή για τα μωρά. Χωρίς την καύση, δεν παράγονται καρκινογόνες ουσίες και η τρέχουσα εκτίμηση είναι ότι το άτμισμα είναι κατά 95 τοις εκατό λιγότερο επιβλαβές για την υγεία συγκριτικά το κάπνισμα, τόσο από πλευράς κινδύνου για καρκίνο όσο και από την πλευρά της έκθεσής των παρευρισκόμενων στον καπνό.
Οι γονείς που καπνίζουν μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για ένα παιδί να υποφέρει από άσθμα, πνευμονία ή σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου νηπίων (SIDS), αλλά υπάρχουν “λίγα έως καθόλου αποδεικτικά στοιχεία” ότι το άτμισμα οδηγεί σε παρόμοιες επιπλοκές, σύμφωνα με την Katherine East, ερευνήτρια στο King's College του Λονδίνου.
Μελέτες που έγιναν από το Βασιλικό Κολέγιο Ιατρών δεν βρήκαν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η έκθεση των παρευρισκόμενων σε ατμό προκαλεί βλάβη και, σύμφωνα με τον οργανισμό Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας, δεν έχουν εντοπιστεί  κίνδυνοι για την υγεία από παθητικό άτμισμα.
“Τα  στοιχεία που έχουμε μέχρι σήμερα υποδηλώνουν ότι το άτμισμα εκθέτει τόσο τους ατμιστές όσο και τους γύρω τους σε χαμηλότερα επίπεδα τοξικών ουσιών από το κάπνισμα τσιγάρων”, δηλώνει η Δρ East.
Ο Martin Dockrell, επικεφαλής του ελέγχου καπνού στον οργανισμό Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας, προσθέτει: “Ο καπνός τσιγάρων είναι πολύ επιβλαβής για τους  πνεύμονες των νεαρών ατόμων και οι γονείς πρέπει να κάνουν ό, τι μπορούν για να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τον καπνό. Ο κίνδυνος από το άτμισμα είναι διαφορετικός. Σε αυτή την περίπτωση, θα συνιστούσαμε στους γονείς να αποθηκεύουν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα τους, και ειδικά τα υγρά αναπλήρωσης, με ασφάλεια μακριά από παιδιά”.
Παρόλο που ο ατμός περιέχει κάποια τοξικά συστατικά που βρίσκονται επίσης στον καπνό των τσιγάρων, αυτά είτε βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα είτε σε επίπεδα που δεν συνδέονται με σοβαρό κίνδυνο για την υγεία. Ωστόσο, ο οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας ανησυχεί για το γεγονός ότι περισσότεροι από τους μισούς καπνιστές πίστευαν λανθασμένα ότι το άτμισμα είναι εξίσου επιβλαβές με το κάπνισμα”.
Ο κ.Dockrell εξηγεί: “Γνωρίζουμε ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν είναι εντελώς ασφαλή, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Το ερώτημα να παραμένει, είναι ασφαλέστερα ως εναλλακτική λύση; Είναι πολύ σημαντικό οι καπνιστές να κατανοήσουν πόσο ασφαλέστερα είναι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, σε σύγκριση με το κάπνισμα”.
Η Vicky Salt, επικεφαλής της πολιτικής Δράσης για το Κάπνισμα και την Υγεία (ASH), λέει ότι η διάκριση αυτή είναι καθοριστική. “Για κάθε άτομο και ειδικά για τα παιδιά που μεγαλώνουν, θα προτιμούσαμε να μη χρησιμοποιείται τίποτα και καθόλου. Αλλά για έναν γονέα που διαφορετικά θα κάπνιζε, η μετάβαση στα ηλεκτρονικά τσιγάρα θα ήταν πολύ λιγότερο επιβλαβής για τους ίδιους και το παιδί τους.
“Θα συνιστούσαμε στο προσωπικό των βρεφονηπιακών σταθμών μια προσέγγιση παρόμοια με εκείνη που δίνουμε στους επισκέπτες της υγείας. Το καλύτερο είναι να υποδείξουν στις οικογένειες συμβουλές σχετικά με το πώς να διατηρούν ένα σπίτι απαλλαγμένο από τον καπνό και αν το άτμισμα συμβάλλει στη διατήρηση των  σπιτιών των παιδιών σε αυτή την κατάσταση, αποτελεί μια πολύ καλύτερη επιλογή από τον κίνδυνο υποτροπής στο κάπνισμα”.
ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΘΗΛΑΣΜΟΣ
Ενώ έχουν διεξαχθεί πολύ λίγες έρευνες για την ασφάλεια της χρήσης του ηλεκτρονικού τσιγάρου κατά την εγκυμοσύνη, τα τρέχοντα στοιχεία υποδηλώνουν ότι είναι πιθανό να είναι σημαντικά λιγότερο επιβλαβή για μια έγκυο γυναίκα και το μωρό της από ότι τα τσιγάρα.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συνιστώνται προϊόντα θεραπείας αντικατάστασης νικοτίνης (NRT), όπως έμπλαστρα, παστίλιες και τσίχλες, καθώς είναι εγκεκριμένα ως ασφαλή για χρήση κατά την εγκυμοσύνη. Ωστόσο, αν η χρήση ενός ηλεκτρονικού τσιγάρου βοηθά ένα άτομο να σταματήσει το κάπνισμα και να παραμείνει απαλλαγμένο από τον καπνό, η Ομάδα Πρόκλησης για το Καπνίσματος στην Εγκυμοσύνη, ένας συνασπισμός οργανώσεων που έχουν δεσμευτεί να μειώσουν τα ποσοστά του καπνίσματος κατά την εγκυμοσύνη, λέει ότι είναι πολύ ασφαλέστερο για τη μητέρα και το μωρό από το να συνεχίζει να καπνίζει.
Ωστόσο, προειδοποιεί επίσης ότι τα νεογέννητα και τα μικρά παιδιά έχουν μικρούς, αναπτυσσόμενους πνεύμονες και μπορεί να είναι ενδεδειγμένο να λαμβάνεται πρόσθετη φροντίδα γύρω τους.
Ένας τρόπος για να επιτευχθεί αυτό, όπως υποδείχθηκε από αυτή την καθοδήγηση, θα ήταν να απαγορευθεί το άτμισμα σε περιορισμένους χώρους στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο, χρησιμοποιώντας αντί αυτού προϊόντα NRT όπου είναι δυνατό.
Σύμφωνα με τις συμβουλές της, η ομάδα προσθέτει ότι με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για την ασφάλεια των ηλεκτρονικών τσιγάρων, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι η χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου θα έθετε σε κίνδυνο τον θηλασμό.
Παρόλα αυτά, η ομάδα αναγνωρίζει ότι “απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να διαπιστωθούν οι επιπτώσεις των ηλεκτρονικών τσιγάρων στις εγκύους και το έμβρυο” και διεξάγονται μελέτες για την περαιτέρω διερεύνηση των επιπτώσεων της χρήσης του ηλεκτρονικού τσιγάρου κατά την εγκυμοσύνη.
ΕΠΙΡΡΟΗ
Ως παράγοντας που επηρεάζει τους νέους, έχει διαπιστωθεί ότι το άτμισμα αποτρέπει τα παιδιά από το κάπνισμα. Η Δρ.East λέει ότι η έρευνά της δείχνει ότι ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά είναι πιθανό να επηρεαστούν βλέποντας τους άλλους να ατμίζουν, είναι πράγματι λιγότερο πιθανό να δοκιμάσουν το κάπνισμα.
“Είναι προφανές ότι είναι κακό να βλέπουν κάποιον να ατμίζει ή να ατμίζουν οι ίδιοι αν δεν είναι καπνιστές, αλλά το κάπνισμα θα εξακολουθεί να είναι η χειρότερη έκβαση”, λέει. “Στην πραγματικότητα, αυτό που βρήκαμε είναι εάν έχουν φίλους που ατμίζουν, είναι πιο πιθανό να γίνουν και αυτοί ατμιστές, ενώ παράλληλα το να έχουν φίλους που ατμίζουν, δημιουργεί μια προστατευτική επίδραση ενάντια στο κάπνισμα”.
Ωστόσο, με μόλις μια δεκαετία ατμιστικής κουλτούρας στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχει έλλειψη διαχρονικών μελετών σχετικά με τις επιπτώσεις των ηλεκτρονικών τσιγάρων και πολλές αναφορές των μέσων ενημέρωσης εγείρουν ανησυχίες ότι η πλήρης γνώση θα μπορούσε να πάρει τόσο πολύ χρόνο για να την καλύψει η επιστήμη, όσο πήρε και για το κάπνισμα τσιγάρων.
Κρατώντας αυτό υπόψιν, αναμένεται μια νέα αναθεώρηση των κανονισμών σχετικά με το άτμισμα από τον οργανισμό Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας το Μάρτιο του 2020 και εν τω μεταξύ η περαιτέρω μελέτη των επιπτώσεων του ατμίσματος είναι πιθανό να συνεχιστεί.
Εντούτοις, οι ειδικοί είναι αισιόδοξοι. “Προφανώς θέλουμε να μάθουμε περισσότερα. Θέλουμε δεκαετείς μελέτες και πολλά άλλα”, λέει η κ. Salt. “Αλλά με τις καλής ποιότητας, ανεξάρτητες αποδείξεις για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, δεν βλέπουμε εδώ ομοιότητες μεταξύ της αντίληψής μας για το άτμισμα και την ιστορική στάση απέναντι στο κάπνισμα”.